Türkiye Nasıl Paylaşıldı?

19. yüzyıl başlarından itibaren iç ve dış etkenlerle dağılma sürecine giren Osmanlı İmparatorluğu, hakimi olduğu geniş topraklarda Avrupa’nın büyük güçlerine karşı bilhassa diplomatik ve askeri nitelikleri ön plana çıkan bir var olma mücadelesi vermiştir. Yıkılışına kadar sürecek olan bu mücadele sırasında Osmanlı İmparatorluğu, kimi zaman 1856 Paris Kongresi’nde olduğu gibi Avrupalı büyük güçlerin himayesine girmiş, kimi zaman da bir an önce parçalanıp paylaşılması gereken bir ülke olarak görülmüştür. Osmanlı İmparatorluğu’nun geniş toprakları üzerinde çıkarları bulunan üç büyük devlet, Rusya, İngiltere ve Fransa, imparatorluktaki Hıristiyan toplulukları kışkırtmak suretiyle Osmanlı İmparatorluğu’nun paylaşılma zeminini hazırlamışlardır. Bu devletlerden Rusya, Padişah 3. Ahmed’in çağdaşı olan Çar 1. Petro’dan (1672-1725) itibaren Balkanlara yakın ilgi duymuş, bu bölgeleri kendine bağlamak için her fırsatı değerlendirmiştir. İngiltere ise 1878 Berlin Antlaşması’ndan sonra, tüm 19. yüzyıl boyunca uyguladığı Osmanlı İmparatorluğu’nun toprak bütünlüğünü koruma politikasından vazgeçerek önce Ermenileri, daha sonra da Kürtleri ve Arapları ayrılıkçı fikirlerle ayaklandırmaya çalışmıştır. Fransa’nın da Mısır ve Suriye üzerindeki emelleri malumdur.