Rusya ve İran’da Klasik İmparatorluk ve Siyasal Modernleşme: Patrimonyalizm Perspektifinden Bir İnceleme

Modern dünyada, özellikle 20. yüzyılda ve günümüzde uluslararası açıdan en gerilimli süreçlerin etraflarında şekillendiği iki devlet. Bir tarafta Bolşevik Devrimi, Stalinist totaliterlik, Sovyet İmparatorluğunun çöküşü ve günümüzdeki otoriter yapısıyla Rusya; diğer tarafta Meşrutiyet Devrimi, Pehlevî otoriterliği ve modernleşmesi, İslâm Devrimi ve bugün sıcak çatışmanın eşiğindeki rejimiyle İran… Bu iki siyasal yapı hakkında uluslararası ilişkiler perspektifinde birçok çalışma yapılmış ve yapılmaktadır. Bununla birlikte söz konusu ülkelerin siyasal kültür ve tarihsel sosyoloji perspektifinden irdelenmesi de fevkalade önem arz etmektedir. Bu çalışma ile ikisi de modernite öncesinde kendi içinde birer dünya sistemi teşkil etmiş olan bu siyasal yapıların tam da yukarıda belirtilen alanlarda ele alınarak karşılaştırmalı sonuçlara ulaşılması amaçlanmıştır. Okuyucu kitapta Rusya ve İran’ın 20. yüzyıldaki siyasal krizleri bağlamında siyasal kültür literatürünün tartışıldığı önemli bir bölüm ile her iki ülkenin de klasik imparatorluk yapılarının ve bu zemin üzerinde siyasal modernleşme tarihlerinin karşılaştırmalı ve eleştirel açıdan sunulduğu bölümleri bulacaktır. Weber’inpatrimonyalizm kavramı ile modernleşme kuramları da okuma süresince kendisine eşlik edecektir.