Osmanlıda Seyyidler ve Şerifler

“... İslam toplumu, 7. yüzyılın son çeyreğinde geri dönülmeyecek bir değişimin içine girdi. Kureyş aşiret federasyonunun üyesi Ümeyye Oğulları, aynı federasyonun diğer üyesi Haşim Oğullarıyla İslam’dan çok önce aralarında zuhur eden iktidar kavgasına, 661 yılında son noktayı koydular [ve] ...siyasal otoriteyi tekrar ele geçirdiler. Muaviye b. Ebî Süfyan’ın politik entrikalarıyla baş edemeyen dördüncü “Raşid” halife Hz. Ali, “Hakem olayı” ile, siyasal bir hata işleyerek yetkisini tartışılır hale getirdi ve sonuçta devretmek zorunda kaldı... Bu son nokta, İslam toplumunun ... inanç yapısını da derinden etkileyerek onu üçe böldü: Haricîler, Şîîler ve Sünnîler...

Her halükarda, istisnasız bütün İslam devletleri Seyyid ve Şerif ... denilen bu soyu hem siyaseten, hem dinen her zaman saygın tutmaya olabildiği ölçüde riayet ettiler... Onların işleriyle ilgilenecek özel kurumlar (Nakîbü’l-Eşraflık) ise daha Abbasîler zamanında oluşmaya başlamıştı... Rüya Kılıç... İslam tarihinin ortaya çıkardığı bu ilginç “kutsal soy aristokrasisi”nin Osmanlı çağına ve sahasına yansıyan macerasını, öne çıkan bütün yönleriyle önümüze koyma imkanını başarıyla yakalayabilmiştir...”

- Ahmet Yaşar Ocak