İlhanlılar Zamanında Tasavvuf

İslam Medeniyeti’ni her alanda etkileyen tasavvufî düşünce akımları ve bu akımların temsilcileri olan mutasavvıflar, etkilerini İlhanlıların zamanında da göstermeyi başarmışlardır. Hatta XIII. yüzyılın İslâm coğrafyasına getirdiği Moğol istilası sonrasında siyasî ve iktisadî şartlar düşünüldüğünde, tasavvufî çevrelerin bu yok oluş dönemindeki faaliyetleri, halk ve devlet ricâli üzerindeki etkileri değerlendirildiğinde mezkûr çevrelerin oldukça başarılı ve parlak bir dönem yaşamışlardır. Tasavvuf, siyasî ve sosyal hayatta İlhanlılar dönemin oldukça önemli bir yere sahip olup devlet ricâlinin tasavvuf şeyhleri ve tarikatlar ile olan ilişkileri, tasavvuf çevrelerini himaye etmeleri, hângâhların bu dönem şehirlerindeki konumu, hângâhların toplum üzerindeki etkisi ve tüm bu özelliklerin İlhanlı kültür tarihindeki yeri aslında çalışmamızın ana temasını teşkil etmektedir. İlhanlı hâkimiyeti zamanında hângâhların, sûfîlerin ve tasavvufî diğer unsurların tarihî sürecini, siyasî ve sosyal tesiri görülebilir. Tasavvufî düşüncenin merkezleri olan hângâhları, hângâh teşkilatı içerisinde yer alan unsurları, bu kurumların İlhanlı ülkesindeki yayılım alanlarını, sûfî şahsiyetleri, bu sûfîlerin İlhanlı hükümdarları ve devlet ricâli ile olan ilişkilerini, siyaset-tasavvuf ilişkisini bu eserde bulabilirsiniz.