Tilimhan Divanı (Orta İran Türk Ağzı)

Tilimhan, 1763-1831 yılları arasında Save ilinin Mereğey köyünde yaşamış ve ana diliyle yazmış kudretli bir şairdir. Aynı zamanda Hekim Tilimhan adıyla anılan şair, İran Türklerinin âşık muhitlerinde pir ve üstat kabul edilmiş; kendisinden sonra yaşamış olan birçok şaire ilham kaynağı olmuştur. Orta İran’da yer alan Save ili, diğer adıyla Bayadistan (Bayat Mıntıkası) yüzyıllardır Türk varlığına ev sahipliği yapmakta olan önemli yerlerden biridir. Dağlık ve izole olmuş bu alanda, yerleşim yerleri birbirinden ayrılmış bulunan Bayat, Halaç, Afşar ve Şah seven gibi unsurlar yaşamaktadır. Eldeki çalışmaya Tilimhan’ın şiirleri ve onun şiirlerinden hareketle Orta İran Türk ağızları arasında bulunan Save/Mereğey ağzı konu edilmiştir. Çalışma kapsamında Save Türkleri ve Save ili tanıtılmış; Tilimhan’ın hayatına, divanına ve genel çizgileriyle şiirlerinin dünyasına dair bilgiler sunulmuştur. Oluşturulan metinler temelinde Save/Mereğey ağzının ses ve biçim bilgisi özellikleri incelenmiştir.