Tanrılar Susamışlardı

Anatole France’ın 1912’de yazdığı Tanrılar Susamışlardı’da Fransız devrimcilerinin terör uyguladıkları dönemin bir tablosu çizilir. Giyotin sürekli işler ve Devrim kendi çocuklarını da yemeye başlar. Robespierre, burjuva sınıfının tam egemenliğini kurabilmesi için terörün gerekli olduğuna inanır ve eşitlik, özgürlük, kardeşlik savaşımında, devrimin susamış Tanrıları sel gibi kan akıtırlar. France, bu romanıyla Fransız Devrimi’ne, özellikle terör uygulamasına karşı kişisel düşüncesi ve tavrını da ortaya koyar; aşırılıklar, yanında yıkımı da getirir. Büyük tablolar meraklısı ressam David’in öğrencisi ressam Evariste Gamelin kendini büyük davaların, büyük kararların adamı sanır. Tutkuların ve aşırılılıkların bir simgesidir o. Sevgilisi Elodie ise küçük mutluluklar peşindedir; sevmekten, sevilmekten, mutlu bir yaşamın tadını çıkarmaktan özge bir amacı yoktur; ölçülülüğü simgeler. Anatole France, Fransız Devrimi’nin terör döneminin tablosunu, tutkulu bir ruhla ölçülü bir ruh arasındaki aşk öyküsü aracılığıyla çizer.