Monadoloji

Leibniz’in herhalde en çok okunan eseri Monadoloji’dir. Bu kadar meşhur olmasına karşın monad fikri Leibniz’in felsefi kariyerinin sonlarına doğru vardığı bir fikirdir. Monadoloji Yunanca Monas yani Bir ile logos yani akılla söylemi birleştiren bir isimdir. Monadolojinin Leibniz’in felsefesini en iyi tanımlayan metin olduğu söylenir. Ancak Leibniz’in hiçbir eseri görüşlerinin etraflı bir özetini sunmak için yeterli değildir; burada çevirisini sunduğumuz Monadoloji bu türden bir özete en yakın metin olarak kabul edilebilir ancak yine de Leibniz’in düşüncesinin genel bir panoramasını vermekten öteye geçemez. 90 paragraf halinde yazılmış olan monadoloji gerçekliğin en basit yapı taşlarının ne olduğu sorusuna, maddenin sonsuza kadar bölünebileceği görüşünden yola çıkarak tutarlı bir cevap verme arayışının sonucudur. Eserlerimden beni tanıyan kişi beni yeterince tanımıyor demektir diyen Leibniz’i bugün hâlâ tam olarak tanıdığımızı iddia edemeyiz çünkü ardında on bin kadar mektup bırakmıştır ve bunların bir kısmı hâlâ kitap haline getirilmeyi beklemektedir. Biz de Leibniz’i daha iyi tanıma çabasıyla, eserini mektuplarıyla birlikte yayımlayarak modern felsefenin başyapıtı olan bu küçük ama derin metni daha anlaşılır kılmaya çalıştık.