Modern Alevi Ekolleri “Tekleşen Süreç Çatallanan Yollar”

Sözlü kültüre ve dedelerin uygulamalarına dayandığı modernöncesi zamanlarda "yol bir sürek binbir" ilkesi ile ifade edilenAlevilik, birbirinden farklı pek çok uygulamalara kaynaklık edebiliyorve bu, Aleviliğin bir zenginliği olarak değerlendiriliyordu."yol" tek olduğu sürece "sürekteki" farklılaşmalar toleransla karşılanmıştır.Ancak modernleşme ve şehirleşme sonrası dedeliğinsembolik bir figüre dönüşmesi ve "ocak"ların neredeyse ortadankalkmasıyla, şehirlerde oluşan Alevi ekolleri arasında artıkbu farklılıklar birer zenginlikten çok, temsil ve otantiklik yarışındabirer araca dönüşmüştür. Daha önceleri var olan inançsal yakınlıkve uygulama farklılıkları, şehirlerde tektip uygulamalaradönüşmüş, siyasi yaklaşım farklılıkları Alevi ekollerini birbirlerindentamamen uzağa itmiştir. Şehirleşme, modernleşme, göçgibi süreçler "yolu" çoğaltırken, süreği tektipleştirmiştir. Şehir ortamında,geleneksel Alevilikten farklılaşan birçok Aleviliklerortaya çıkmıştır. Tabiri caizse geleneksel Alevilikte bir olan "yol"birçok patikaya bölünmüştür.Modern dönemde farklı Alevi ekollerinin ortaya çıkması ve herekolün imkanları ölçüsünde örgütlenmesi Aleviliği, kendi tabirleriile "çok merkezli" bir yapı haline getirmiştir. Bu çok merkezli yapınıntahlilinde anahtar kavram "Ali" figürüne yüklenen anlamdır.Zira genelleyerek söylersek; Ali'nin "ne ve kim" olduğuna bağlıolarak birbirinden tamamen farklı Alevi "cemaatleri" ortaya çıkmıştır.