Kumarbaz

En tehlikeli duyguların başında gelir kumarbazın tutkusu. Tatlı ve cehennemî bir heyecan, hayatın ölçü ve kural koyan tüm küçük hesaplarını kısa yoldan yıkmak ister. Kumarbaz bir kez talihini denemekle ne çok şey elde edeceğini düşünür. Kaybedeceği aklının ucundan geçmez. Böylelikle hiç bitmeyen bir oyun çemberinin içinde sayılar ve renkler arasında kaybolur. Hikâye, dünyanın farklı yerlerinden bir araya gelen bir Alman kasabasında geçer. Rulet masasında kazandıkça daha çok kazanmak isteyen yaşlı, huysuz bir kadın… Ona eşlik eden Alekseyİvanoviç… Bir süre sonra genç adamın kumarda para kazanma hayaliyle sevgilisine yardım etme isteği… Hayal kırıklığına uğramış bir general ve diğer karakterler… Herkes zengin olmak ister. Bir yandan miras ve borç işleri çözümsüz ortada beklerken diğer yandan insan davranışlarındaki zayıflık ve ahlâki çöküşler birbirini takip eder. Ve Dostoyevski’nin tüm yapıtlarında görülen iyilik ve kötülük arasındaki ince çizgiler yavaş yavaş belirir. Yazarın yaşamından önemli kesitlerin sunulduğu Kumarbaz’ın kısa bir süre içinde kaleme alındığı bilinir. Zira büyük romancının fazla vakti yoktur, en kısa zamanda bu kitabı tamamlayarak bir an evvel borçlarından kurtulması gerekecektir.