İlahiyat - İnceleme Metin

Türk tasavvuf edebiyatının tarihi seyri sürecince pek çok isim eserleriyle gönüllere seslenmiştir. Şehir merkezlerinden taşraya kadar estetik zevkle yetişmiş bu zatlar, Türk-İslam medeniyetine hizmet etmişlerdir. Bu isimlerden biri de Armağan Efendi’dir. Elmalılı Vahib Ümmî’nin halifesi olan Armağan Efendi’nin elinizdeki şiirleri, kendi ifadesiyle her söylediği irfân olan, ölü gönüllere aşk ve irfân veren şiirlerdir.

Eser, dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Armağan Efendi’nin hayatı ve sanatına yer verilmiştir. Edebî kişiliği ve sanatının incelendiği bölümde şiire ve şaire dair görüşleri, etkisinde kaldığı şairler, şiirlerin üslup ve dil özellikleri tespit edilmiştir. İkinci bölüm incelemedir. Bu bölümde ilahiler şekil, tür ve muhteva açısından incelenmiştir. İlahîlerde geçen ayetler, hadîsler ve önemli sözler, ilahîlerde adı geçen şahıslar; din, tarikat ve tasavvuf ile ilgili unsurlar, tipler ve kültür unsurları muhteva incelemesinin ana başlıklarını oluşturmaktadır.

Üçüncü bölümde Armağan Efendi’nin ilâhîlerinin metinlerine yer verilmiştir. Dördüncü bölüm, Armağan Efendi’nin halîfesi Beyşehirli Seyyid Mustafâ Efendi’ye ayrılmıştır. Bu bölümde kısaca Mustafâ Efendi ve sanatı hakkında bilgi verilmiş, ardından üç yazmada tespit ettiğimiz otuz ilâhîsinin metinleri alınmıştır.