İktisat İdeolojisinin Eleştirisi

İktisat ideolojisi modern toplumların tahayyül dünyasına damgasını vurdu. Bu ideolojinin eleştirisi başka bir toplumsal ilişki düzeni hayal edebilmenin kaçınılmaz ilk adımını oluşturuyor. İnsanların özünde iktisadi dürtüler mi yatıyor? İktisadi ilişkiler modern toplumların altyapısını mı oluşturuyor? Bu sorular, modern toplumsal tahayyülün inanç dünyasını sarsmak ve toplumsal pratikten türeyen ama doğal ya da nesnel kurallar kılığında geri dönüp toplumsal pratiği belirleyen iktisat simgeselini sorgulanabilir kılmak için önemli. İktisat ideolojisi, özgürlük ve demokrasinin harcını oluşturacakları başka bir toplumsal ilişki düzeni tasarlayabilmenin önünde epistemolojik bir engel olarak duruyor. Kendini iktisadi dürtülerin esiri ya da başarılı bir aktörü olarak gören günümüz insanına, içinde yaşadığı ve kendinin ürünü olan bu toplumun, sandığı kadar iktisadi dürtülerle dönmediğini gösterebilmek gerekiyor. Saf iktisadiyat toplumunun mümkün olmadığını, iktisadi toplumun kendini yeniden üretmek için iktisat dışı ilişki ve değerlere bağımlı olduğunu görmek, bize, iktisat toplumunu özgürlük ve demokrasi yolunda aşabilmenin imkanlarını gösterecektir.