“Hiçbir Üstad Böyle Kar Etmemişdir” Osmanlı İnşaat Teknolojisi Tarihi

Osmanlı mimarlığını teknoloji kullanımı ve teknik üretkenliği bağlamında ele almaya alışık değiliz. Onu bir estetik yaratma alanı ve üslup üretimi etkinliği olarak görmeye ağırlık veren bu ortamda Gülsün Tanyeli’nin kitabı “HİÇBİR ÜSTÂD BÖYLE KÂR ETMEMİŞDİR: OSMANLI İNŞAAT TEKNOLOJİSİ TARİHİ” bir istisna oluşturuyor. Anıtsal Osmanlı yapılarının planlama ve malzeme temininden başlayarak inşaatın tüm aşamalarına kadar uzanan bir kapsamda nasıl gerçeğe dönüştürüldüklerini anlatıyor. Osmanlı mimarlığının demir kullanımı başta olmak üzere, çıplak gözle farkına varılmayan pratiklerini ve gizli arka planını aydınlatıyor. Doğrudan arşiv belgelerine, özgün dönem metinlerine ve yapılar üzerinde yaptığı gözlemlere dayanarak Osmanlı mimarlığının teknolojik öyküsünü yazıyor; onu çizim ve fotoğraflarla görselleştiriyor. İslam dünyasındaki ve Avrupa’daki başka mimari ve teknik geleneklerle bağlantılarını ortaya koyuyor. Bunları yaparken de popüler imgelemde sürekli gündemde kalan o döneme ilişkin düşsel mimarlık ve mühendislik anlatılarını alandan süpürmeye çalışıyor.