Gürciyev ve Gizli Üstatları

20. yüzyılın ilk yarısının en gizemli isimlerinden birisi, hiç şüphesiz Georgi Gürciyev’dir. Ölümünden 62 yıl geçmiş olmasına rağmen, Gürciyev’in mirası halen hem akademik araştırmalara konu olmaya devam etmekte, hem de belirli bir kesimin hayat tarzı üzerinde belirleyici bir rol oynamaktadır. Bu konudaki araştırmaların yoğunluğu, farklı yaklaşım ve tartışmaları da beraberinde getirmektedir: Gürciyev gerçekte manevî bir rehber mi yoksa Doğulu tekniklerle iki dünya savaşı arasında yönünü şaşırmış Batılı kurbanlarını tuzağa düşüren bir duygu avcısı mı? Ve, bizim açımızdan daha da önemlisi, hayatının bir kısmını Müslüman coğrafyada azimli bir öğrenci olarak geçiren Gürciyev’in İslâmî gelenekle münasebetinin boyutu nedir ya da bu münasebet nasıl yorumlanmalıdır? İki önemli çalışmayı bir arada sunan elinizdeki bu kitabın amacı, işte bu ve benzeri sorulara açıklık getirmektir. Bu kitap içerisinde yer alan çalışmalardan birincisinin yazarı, Whitall Perry Gelenekselci okulun önemli temsilcilerinden birisidir. Bu anlamda Perry’nin Geleneğin Işığında Gürciyev adlı çalışması, Gelenekselci okul bağlamında Gürciyev’in öğretilerinin nasıl yorumlanabileceğini göstermesi bakımından büyük bir önem taşımaktadır. Ayrıca, Gürciyev’in hayat tarzıyla ilgili ayrıntılı bilgi ve çıkarımlar da, okurun belirli bir tasavvura ulaşmasına katkı sağlamaktadır. Bu kitapta yer alan ikinci çalışmanın yazarı Rafael Lefort ise, Dördüncü Yol ile Gürciyev’in ölümünden sonra tanışmış ve fakat bu öğretinin ""gerçek" izini sürmek ya da Gürciyev’in -ilginç bir şekilde yalnızca Müslüman- üstatlarını bulmak umuduyla "Doğu"ya seyahate çıkmıştır. Gürciyev’in Üstadları adlı çalışma, Türkiye’den başlayıp Ortadoğu ülkelerinden Afganistan’a kadar süren gizemli ve görünürde ardışık bir mahiyet arz eden söz konusu seyahatlerin geniş bir tasvirinden ibarettir. Bu çalışmayı kuşkusuz önemli kılan şey ise, gerek Dördüncü Yol gerekse de diğer sayısız "Yeni Çağ" akımlarından alınacak derslerdir. Daha açık bir ifadeyle, bu akımlar, bir taraftan vahye dayalı dinî geleneklerin taklitlerinin bile nelere kadir olduğunu; diğer taraftan da, Schuon’cu ifadeyle, çarpıtılmış erdemin erdem değil de erdemsizlik olduğunu göstermesi bakımından son derece önemlidir.