Filozof Kindi’ye Reddiye

İlk Müslüman filozof diye nitelendirilen Kindi, kendisinin de katkıda bulunduğu tercüme faaliyetleriyle İslam dünyasında felsefi ilimlerin teşekkülünde önemli rol almıştır. Fizik, metafizik, mantık gibi birçok alanda çeşitli eserler kaleme alan filozof, “İlk Felsefe” üzerine de müstakil bir risale kaleme almıştır. İlk Felsefe’nin İlk Hakikat/Gerçek’in bilgisi ve bu nedenle de ilimlerin en değerlisi olduğunu ifade eden Kindî, Tanrı’yı sebeplilik bağlamında ele alarak O’nu sebeplerin sebebi olarak nitelendirmiştir. İslam düşünce tarihinde bu anlayışa yönelik en ciddi ve sert eleştiri İbn Hazm tarafından yapılmıştır. Kindi’nin Tanrı’yı sebeplilik ilişkisi içerisinde ele alması İbn Hazm’a göre sorunludur. Ona göre Tanrı tarafından hiçbir şekilde sözü edilmeyen bu görüşün ne dini ne de mantıki bir dayanağı olabilir.