Ahmet Mithat Efendi'nin Romancılığı

Türk romanının kuruluş sürecinin öncü yazarlarından Ahmet Mithat Efendi hakkında edebiyat tarihleri pek de olumlu şeyler söylenemez. Onun okurla sohbet ettiği ansiklopedik bilgilere yer verdiği olaylara ve kişilere müdahale bulunduğu avam üslubuyla yazdığı biçimdeki tespitler bu olumsuz yargıların esasını oluşturur. Bu tespitleri yapan yazarların roman teorisi bakımından esas aldıkları ölçü, Don Kişot-Balzac süreci modern roman dır ve bu bakımdan haklıdır. Ancak roman türünün Balzac sonrası sürecine bakıldığında yeni bir evreye u8laştığı bir gerçektir. Postmodern denilen bu evrede yeni bir roman algısı ile karşılaşılır. Bu roman tarzının Ahmet Mithat Efendi'de kusur sayılan neredeyse tüm unsurları bir meziyet olarak gördüğü gözlemlenir. O halde onu değerlendirirken belli bir dönemin romanını esas almak yerine değişen zevkleri göz önünde tutmak daha makul bir tutum olacaktır.