Yahudiler Yollarda

Avusturyalı yazar Joseph Roth (1894–1939), “gazetecilik” yıllarında kaleme alıp ilk defa 1927’de yayımlanan kitabı, Yahudiler Yollarda’nın önsözünde şöyle seslenir: “Bu kitabın beklentisi alkışlar ve övgüler değil!” Zira dönemin Avrupa’sını derinden etkileyen bir “göç” olgusu üzerinedir yazdıkları. Roth, bu sıradışı kitabında I. Dünya Savaşı’ndan önceki ve sonraki yıllarda, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere, dünyanın çeşitli bölgelerine “göç etmek” zorunda kalan ve gittikleri yerlerde kendi cemaatlerince bile kabul görmeyen Doğulu Yahudilerin yaşadıklarını anlatıyor… Savaş sonrasının belirsizliğinde ve sonrası bir felakete dönüşecek Weimar döneminin ortasında Yahudilerin Viyana, Berlin, Paris, ABD ve Sovyet Rusya’da yaşadıklarını aktarırken satır aralarında çağdaşı birçok aydının fark edemediği Nazi tehlikesiyle ilgili öngörülerini de dile getiriyor yazar. Son yıllarda tüm dünya “göçmen” meselesi etrafında dönerken, Roth’un Yahudi göçmenler üzerine söyledikleri bugüne de ışık tutacak tespitler barındırıyor.