Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Kürt İsyanları

Doğan her Kürt çocuğu, 'Demirci Kawa İsyanı'nı dinleyerek büyüyor. 'Zalim Dehak'ın zulmünden kurtulma' söylencesini yüzyıllardır tekrarlayan Kürtlerin bilinçaltında, 'kendi bağımsız ülkelerini kurma hayali' hep var oldu. Yaşadıkları geniş coğrafya üzerinde hep 'ikinci sınıf' muamelesi gören Kürtler'in 'bağımsız bir devlet hayali' her seferinde 'bir başka bahara' ertelendi. Osmanlı İmparatorluğu devrinde yüzyıllar boyunca Kürt topluluklarının yaşadığı coğrafya 'Kürdistan' diye bilindi. Osmanlı'nın varisi Türkiye Cumhuriyeti'nde 'Kürt' demek, 'Kürtçe' konuşmak ve hatta Kürtçe şarkı söylemek yasaklandı yıllar boyu. Yüzyıllarca yasaklar ve engellerle yaşamları kısıtlanan Kürtlerin adı neredeyse 'isyan' kelimesiyle eş anlamlı hale geldi. Kürt isyanları yalnızca Türkiye'de değil Kürtlerin yaşadığı her coğrafyanın vazgeçilmez kaderi oldu neredeyse. Bu çalışmada, 'Demirci Kawa İsyanı'nından başlayarak, Türkiye, Irak ve Suriye'de halen devam eden Kürt isyanları ve yüksek sesle pek dillendirilmese bile 'devletleşme' girişimlerine kronolojik bir değerlendirme yapılacak.